21-ე საუკუნეში ცენტრალური აზიის განვითარებისათვის მეგობრობის, კეთილმეზობლობისა და თანამშრომლობის შესახებ ხელშეკრულებას ხელი მოაწერეს რეგიონის ხუთი სახელმწიფოდან სამის ხელმძღვანელებმა. დოკუმენტი დაამტკიცეს ყირგიზეთის რესპუბლიკის, ყაზახეთისა და უზბეკეთის პრეზიდენტებმა სადირ ჟაპაროვმა, კასიმ–ჟომარტ ტოკაევმა და შავკატ მირზიოევმა. ცენტრალური აზიის დანარჩენი რესპუბლიკები – ტაჯიკეთი და თურქმენეთი – მას მოგვიანებით შეუერთდებიან, ამ ქვეყნებში შიდა პროცედურების დასრულების შემდეგ.
მიღებული დოკუმენტი კრძალავს ცენტრალური აზიის სახელმწიფოების მიერ ერთმანეთის წინააღმდეგ სამხედრო ძალის გამოყენებას. სადავო საკითხები, ხელშეკრულების თანახმად, დიპლომატიის გზით უნდა გადაწყდეს. ხელშეკრულება დაიდო განუსაზღვრელი ვადით.
რეგიონულ ხელშეკრულებას მეგობრობის შესახებ ხელი მოეწერა ცენტრალური აზიის სახელმწიფოთა მეთაურების საკონსულტაციო შეხვედრაზე, რომელიც 21 ივლისს ყირგიზეთში გაიმართა. ცენტრალური აზიისთვის ისტორიული შეხვედრის ადგილი იყო საკურორტო დედაქალაქი – ქალაქი ჩოლპონ-ატა ისიკ-კულის ტბის ნაპირზე.
ცენტრალური აზიის ლიდერების სამიტი, რომელიც ყირგიზეთში გაიმართა, რიგით მეოთხე იყო. ცენტრალური აზიის სახელმწიფოთა მეთაურების საკონსულტაციო შეხვედრების ჩატარების ინიციატივა უზბეკეთს ეკუთვნის. უზბეკეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტი შავკატ მირზიოევი ამ იდეით 2017 წელს გამოვიდა გაეროს გენერალური ასამბლეის 72-ე სესიაზე. ცენტრალური აზიის პრეზიდენტების პირველ სამიტს მასპინძლობდა ყაზახეთი, კერძოდ ამ რესპუბლიკის დედაქალაქი ქალაქი ნურ-სულთანი. მეორე-2019 წლის ნოემბერში ტაშკენტში გაიმართა. შემდეგ, პანდემიასთან დაკავშირებით, შუა აზიის სახელმწიფოს მეთაურებმა ცოტა შესვენეს. ამ მიზეზით მესამე სამიტი ჩატარდა 2021 წლის აგვისტოში თურქმენეთში. ამავე ფორმატში მომდევნო, მეხუთე საკონსულტაციო შეხვედრა ტაჯიკეთში 2023 წლის ზაფხულში გაიმართება.
წყარო: https://rg.ru
