ჰამლეტ ჭიპაშვილი: რუსეთმა ქართველების მოსატყუებელი კბილი, დიდი ხანია, მოიცვალა

“ერთია კიდევ მთავარი და უამისოდ არ გამოვა არაფერი. იმედი! სადაა და შენ უნდა მოიგონო ხალხის იმედი. მოვიგონე ჩემი ხალხისათვის იმედი და ნამეტანი იმედიანად მყავს ყველა. იმედი თუ აქვს ხალხს, ზედმეტს არ გაივლებს გულში არაფერს და იქნება ბედნიერად”, _ ჭაბუა ამირეჯიბის უკვდავი რომანიდან არქიფო სეთურის გმირის ეს სიტყვები 25 წლის თავზე ზედგამოჭრილია ქართველი ხალხის დღევანდელი მდგომარეობის გამოსახატად. “ხალხის ბედნიერებისათვის რა არის საჭირო? _ იმედი… გვითხრეს “მამებმა და მარჩენალებმა ჩვენმა”: კენტ ბრაუნმა, კენეტ იალოვეცმა, იმავე რიჩარდ მაელსმა, ჯონ ტეფტმა, ჯონ ბასმა, რიჩარდ ნორლანდმა და მოვდივართ დღემდე ამ იმდით, იმედით, რომ ოდესღაც ნატოსა და ევროკავშირის კარები გაიღება, თუმცა ამ იმედის მოლოდინით, როგორც ცნობილმა პოლიტოლოგმა, პროფესორმა ალექსანდრე ჭაჭიამ განაცხადა (იხ. გაზეთი “საქართველო და მსოფლიო” #36), “საქართველოს ყოველ ხელისუფლებას მოსახლეობა ისეთ მდგომარეობამდე მიჰყავს, რომ ხალხი მზადაა, ხმა მისცეს ნებისმიერს, ვინც მოაშორებს ამ ხელისუფლებას”. პარლამენტის თავმჯდომარე დავით უსუფაშვილი კი თავგამოდებით ცდილობს, ხალხი საპირისპიროში დაარწმუნოს და ამბობს, რომ მათი ხელისუფლება არ ჰგავს არც ერთ წინამორბედს და რომ სულ სხვა, უფრო ნათელი კურსითა და გზით მიდიან. ამ თემაზე სასაუბროდ “საქართველო და მსოფლიო” პოლიტოლოგ ჰამლეტ ჭიპაშვილს დაუკავშირდა.

_ პარლამენტის თავმჯდომარემ დავით უსუფაშვილმა განაცხადა, რომ ჩვენ არ ვგავართ არც ერთ წინა მთავრობასო. ხალხი კი სხვანაირად ფიქრობს. თქვენ თუ ხედავთ რაიმე ხელჩასაჭიდ სხვაობას “ოცნების” ხელისუფლებასა და მის წინამორბედებს შორის?

_ რადგან შეკითხვა ასე დასვით, ცოტა შორიდან დავიწყებ, ვიდრე საქართველოში ამერიკის საელჩი იარსებებდა.

ზვიად გამსახურდიას ხელისუფლების დროს ამერიკიდან საქართველოში ერთმანეთის მიყოჰლებით ორი დიდი დელეგაცია ჩამოვიდა. იმ პერიოდისთვის საქართველოს დამოუკიდებლობა უკვე გამოცხადებული ჰქონდა. ამერიკელები ჩვენი მდგომარეობის გასაცნობად ჩამოვიდნენ და გვითხრეს, რომ უმჯობესი იქნებოდა, თუ საქართველო აღმოსავლეთის ქვეყნების მაგალითს გაიზიარებდა. ძირითადად, საუბარი იყო სამხრეთ კორეასა და სინგაპურზე. იქ ცენტრალიზებული მართვა იყო, ასევე იყო ჩვენთან, ამიტომ საქართველო უცბად ვერ გახდებოდა ისეთი ქვეყანა, როგორიც ჩვენ გვინდოდა, რომ ყოფილიყო. დელეგაციის წევრებმა გვითხრეს, რომ ამერიკის სარჩენი გავხდებოდით, ეს კი ხელს არ აძლევდათ ამერიკელებს, რადგან აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნები უკვე მათ კისერზე იყვნენ.

ქართველები იმთავითვე ძალიან გულუბრყვილოდ გამოვიყურებოდით, იყო ასეთი პოლიტიკოსი _ ირაკლი წერეთელი, რომელიც თვლიდა, რომ, თუ საბჭოთა ბანაკიდან გამოვიდოდით, მაშინვე მიგვიღებდნენ ნატოშიც და ევროკავშირშიც.

ამერიკა მეორე ქვეყანა იყო, რომელმაც ჩვენი დამოუკიდებლობა აღიარა და საელჩოც სასწაფოდ გახსნა. ამერიკის საელჩო კი იმ მიზნით გაიხსნა, რომ შეესწავლათ, რას წარმოადგენდა საქართველო და რა “ცხოველები” ვიყავით ჩვენ. მინდა, გითხრათ, რომ გენიალურად შეისწავლეს ქართველების მენტალიტეტი და დიაგნოზიც დაგვისვეს, სათავისოდ ძალიან კარგი და საჩვენოდ _ ცუდი. ჰოდა, დაიწყეს ჟურნალისტებისა და ახალბედა, დამწყები პოლიტიკოსების წვრთნა ამერიკაში. მოკლე პერიოდში საქართველოში შექმნეს ისეთი ამინდი, როგორიც სურდათ. ისე, ჩვენ ვამბობთ “მოკლე პერიოდს”, თორემ ჩინეთი 30 წელიწადში აშენდა, ჩინეთი, რომელიც ჩამორჩენილი და მშიერი ქვეყანა იყო.

25 წელი საკმაოდ დიდი დროა იმისთვის, რომ ჩამოყალიბდე და მიხვდე, რა არის შენი ქვეყნისთვის უკეთესი. ვიდრე საგარეო საქმეთა სამინისტროში ვიყავი, ყველა ელჩთან საკმაოდ კარგი და ახლო ურთიერთობა მქონდა, ამიტომ ვიცი მათი აზრი, ისინი გამუდმებით გაგრძნობინებენ, ვინ ხარ და რას წარმოადგენ. როდესაც ადამიანს  თხოვნით აბეზრებ თავს, შენზე კარგი წარმოდგენა არ შეექმნება, რა თქმა უნდა.

1995 წლიდან უკვე აშკარად იგრძნობოდა ამერიკის მხრიდან არა ქართველთა შესწავლის პროცესი, არამედ ჩვენს საქმეებში ჩარევის, თან ისეთ დონეზე, რომ თავად ედუარდ შევარდნაძე წუხდა, ჩემს გემოზე ვერაფერი გამიკეთებია, ყველაფერზე პასუხს მთხოვენო.

შემდეგ დაიწყო არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფუძნება, ამერიკელებს უკვე შერჩეული ჰყავდათ “სათავისო” ხალხი. დათო უსუფაშვილი, სულ პატარა ბიჭი, შევარდნაძის კანტორაში “დათუნთულებდა” და სწორედ ის წაიყვანეს ამერიკაში და “დაატრენინგეს”.

1996 წელს ზურაბ ჟვანიამ პარლამენტის შენობაში არასამთავრობოების შეხვედრა მოაწყო. იქ შეკრებილი ხალხი _ ყველანი ცალ-ცალი კალოშით იყვნენ მოსულნი, სწორედ ისინი ჩაიხუტეს ამერიკელებმა.

_ და მაინც: იქნებ ხალხი ვერ ხედავს და სინამდვილეში არსებობს სხვაობა, რომელზეც პარლამენტის თავმჯდომარე საუბრობს?

_ წინა ხელისუფლება პირდაპირ აგინებდა რუსეთს, ესენი კი ცოტა განსხვავებულ ტექსტებს გამოიყენებენ, მაგრამ ჯამში მაინც გინებას ნიშნავს. რაც შეეხება უსუფაშვილს, ის ფიზიკურად არ ჰგავს დავით ბაქრაძეს, თორემ სხვაობა სხვა არაფერია. ვერც ამ მთავრობამ მოიშორა სიტყვები _ სეპარატისტი აფხაზი, სეპარატისტი ოსი, ტერმინოლოგიაცა და პოლიტიკაც ერთი და იგივეა. 25 წელი აგინო რუსს, რომელიც ყველა პარამეტრით მართალია საქართველოსთან, სრული სიბეცეა.

გეტყვით ერთ რამეს, რაც ქართველმა საზოგადოებამ არ იცის: ვინ მოიყვანა ბიძინა ივანიშვილი ხელისუფლებაში?  _ ამერიკელმა.

_ ბატონო ჰამლეტ, “ნაციონალები” ამბობენ, რომ ივანიშვილი რუსეთის კაცია…

_ არავითარ შემთხვევაში. რუსეთი რა შუაშია? ივანიშვილი ამერიკელებმა იმიტომ მოიყვანეს, რომ სააკაშვილმა კრიზისი შექმნა. ამათი საყვარელი მეთიუ ბრაიზა ამბობდა, ჯერ საკმარისად არ გაურეკია მიშას, როცა ეს მოხდება, მაშინვე მოვიშორებთო. ბიძინა ივანიშვილი, ამერიკელების გათვლით, მეორე ძალა უნდა ყოფილიყო და ეს ასეც არის…

_ რას ამბობთ? პირველი ვინ იქნებოდა ან ვინ არის?

_ პირველი ძალა ისევ სააკაშვილია, დიახ, თქვენ გიკვირთ, მაგრამ ეს ასეა, ივანიშვილი უნდა დაპირისპირებოდა სააკაშვილს. თუ გახსოვთ, 2012 წლის არჩევნების წინ “ოცნება” რეიტინგებით პირველ ადგილზე არ იყო, ხან მესამე ადგილზეც კი ინაცვლებდა, მაგრამ ცნობილმა “ციხის კადრებმა” ამერიკელების გეგმა შეცვალა და პროცესი თითქმის უმართავი გახდა. სხვა გზა რომ აღარ დარჩა, ამერიკელებმა გადაწყვიტეს, ივანიშვილი ხელისუფლებაში მოეყვანათ, მაგრამ აღმოჩნდა, რომ ეს კაცი არავის იცნობს, ერთი-ორი ადამიანის გარდა, მაშინვე თავზე დაადგა ამერიკის ელჩი და მიუტანა სრული სია იმ ადამიანებისა, რომლებიც გვერდით უნდა დაეყენებინა.

_ ქართველმა ერმა სააკაშვილს განაჩენი გამოუტანა. მისი საშინაო თუ საგარეოპოლიტიკური კურსის გამო, მოსახლეობის დიდი ნაწილი თვლის, რომ ის მოღალატეა… ახალ მთავრობას კურსი არ შეუცვლია, რას წარმოადგენს ახალი მთავრობა?

_ ახალი მთავრობაც განაგრძობს იმას, რასაც წინა მთავრობა აკეთებდა, არაფერი შეცვლილა, განსაკუთრებით _ საგარეო პოლიტიკაში, უფრო მეტიც, ესენი პირდაპირ ამბობენ, რომ მოსწონდათ სააკაშვილის აღებული კურსიცა და გადადგმული ნაბიჯებიც; ამათი მზეც ბრიუსელ–ვაშინგტონში ამოდის, ოღონდ ერთ ფრაზას აკერებენ ამ ყველაფერს _ რუსეთთან ურთიერთობა უნდა დაარეგულირონ. იმას ვერ ფიქრობენ, იყო ნატოში და ევროკავშირში და დაარეგულირო ურთიერთობა რუსეთთან, ერთმანეთთან თანხვედრაში არ მოდის. რუსეთმა ქართველების მოსატყუებელი კბილი, დიდი ხანია, მოიცვალა.

ახალმა ხელისუფლებამ არამარტო გააგრძელა სააკაშვილის კურსი, არამედ განამტკიცა ყველა პარამეტრით. ყველა მთავრობამ იმდენი იძახა,  ნატოში შევალო, რომ საკუთარი ტყუილის სჯეროდათ კიდეც.

ამერიკელი შენთან ერთად ერთ ჭიქა ღვინოს რომ დალევს, იმას არ ნიშნავს, რომ ყველაფერს გააკეთებინებ. მათ ისე უნდა შეხედო, როგორც თავად გიყურებენ.

სახელმწიფო თარჯიმანი ვიყავი, არასდროს გამჩენია სურვილი, მეთქვა იმაზე მეტი, ვიდრე შეიძლებოდა; არასოდეს მოუციათ შენიშვნა და არასოდეს დასაცინად არ გავიხდიდი თავს. შეხედეთ პრემიერ ღარიბაშვილს, როგორ ცდილობს, ილაპარაკოს ამერიკული ინგლისურით, სასაცილოდ გამოიყურება. ჰენრი კისინჯერიც კი არ ცდილობს ამერიკული ინგლისურით საუბარს… ღარიბაშვილის ეს საქციელი უმწიფარობის ნიშანია. ამერიკელები ამ წამბაძველობას რომ ხედავენ, ფიქრობენ, რომ არაფერი საკუთარი არ გაგვაჩნია, თანაც, თუ იმასაც გავიხსენებთ,  მიშა რომ ამბობდა _ საქართველოს ისტორია 2003 წლიდან იწყებაო.

ასე რომ, მხოლოდ სახელები, გვარები და სახეები შეიცვალა, თორემ რეალურად ყველაფერი ძველებურადაა.

ესაუბრა ეკა ნასყიდაშვილი