შენელებული მოქმედების პლებისციტი

აშკარა საბოტაჟის, დასავლეთში საკუთარი ქვეყნის ლანძღვისა და სხვა წვრილმან მავნებლობათა გარდა, სააკაშვილის რეჟიმი ახალ ხელისუფლებას იმ შენელებული მოქმედების ნაღმებითაც უშლის ხელს, რომელთა ჩადება 9-წლიანი მმართველობის მანძილზე «ნაციონალურმა მოძრაობამ» ამერიკელი პარტნიორების ხელშეწყობით უხვად და ბევრგან მოასწრო. ერთ–ერთი ასეთი ნაღმია მითი «ქართველი ერის ისტორიულ მისწრაფებაზე ნატოში ინტეგრაციისკენ», რაც 2008 წლის 5 იანვრის პლებისციტით «დასტურდება»; მეორე კი ე.წ. ჩერქეზების გენოციდის აღიარებაა. დღეს უკვე ცხადია, რომ 2008 წელს როგორც არჩევნები, ასევე შესაბამისად პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა. ცხადია, რომ ჩერქეზების მითიური გენოციდის აღიარება არა ქართველი ხალხის ნება, არამედ ამერიკელ მესვეურთა ბრძანება იყო.  რა უნდა მოუხერხოს ახალმა ხელისუფლებამ ზემოხსენებულ შენელებული მოქმედების ნაღმებს, ამის თაობაზე «საქართველო და მსოფლიო»  საზოგადოებისთვის ცნობილ პერსონებს ესაუბრა.

_ ეთანხმებით თუ არა გავრცელებულ აზრს, რომ საქართველოს მოსახლეობის ორ მესამედზე მეტი მხარს უჭერს ნატოში გაწევრიანებას? ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

ვალერი ხაბურძანია, უშიშროების ყოფილი მინისტრი:

_ არ ვეთანხმები და ეს ფალსიფიცირებული პლებისციტი ციფრებითაც კი დასტურდება. თუ ჩავთვლით, რომ არჩევნებში მონაწილეობა მოსახლეობის 60%-მა მიიღო, მისი 70% არანაირი მათემატიკით არ გამოდის მთელი მოსახლეობის 2/3.

შედეგები რეალურ სურათს რომ არ ასახავს, ამ მოსაზრებას ვეთანხმები. ეს შედეგი მასობრივი ფსიქოლოგიური ზეწოლის ხარჯზეა მიღებული და თანაც შესწორებული, მისი გადასინჯვა კი მომავალ არჩევნებში მოხდება, როდესაც საზოგადოების მნიშვნელოვანი ნაწილი არაპროამერიკულ პარტიებს დაუჭერს მხარს.

_ საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას, მნიშვნელოვან პრობლემებს ქმნის. ითქვა ისიც, რომ ეს აღიარება არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს საქართველოში სეპარატისტული განწყობილების კულტივირებას. უნდა მოხდეს თუ არა ამ აღიარების გადასინჯვა?

_ არ არის ჩვენი საქმე ჩერქეზეთა, ინდიელთა და სხვა ხალხების ისტორიის და ისიც ცალმხრივად შეფასება, რა თქმა უნდა, დადგენილი წესით უნდა მოხდეს ჩერქეზების გენოციდის «აღიარების» ნიველირება.

_ ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

ელისო კილაძე, საზოგადოებრივი მოძრაობა «ჩემი საქართველოს» ლიდერი:

_ საქართველოს მოსახლეობის ნაწილი, ცხადია, მხარს უჭერს საქართველოს ნატოში გაწევრიანებას და ეს, პირველ რიგში, არის იმ ანტირუსული ისტერიისა და ნატოს პოპულარიზაციის პროპაგანდის შედეგი, რომელსაც საქართველოს ყოფილი ხელისუფლება «ვარდების რევოლუციის» მერე აქტიურად ეწეოდა. არის თუ არა ეს მოსახლეობის ორი მესამედი, ძნელი სათქმელია, მაგრამ ბოლო ხანს საქართველოს მოსახლეობის გარკვეულ ნაწილს ნამდვილად გაუჩნდა გარკვეული ნიჰილიზმი ამ პროცესებისადმი, რადგან ამ გზაზე რეალური ნაბიჯები არ ჩანს.

ნამდვილად ვფიქრობ, რომ 2008 წლის საქართველოს ნატოში შესვლის თაობაზე პლებისციტის შედეგების გადახედვა აუცილებელია, რადგან საპრეზიდენტო არჩევნების შედეგებიც კი გაყალბებულია და რეალურად არჩევნები მიხეილ სააკაშვილმა წააგო.

_ საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას, მნიშვნელოვან პრობლემებს ქმნის. გაჟღერდა აზრი, რომ ეს აღიარება არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს საქართველოში სეპარატისტული განწყობილებების კულტივირებას. უნდა მოხდეს თუ არა ამ აღიარების გადასინჯვა?

_ იმის გათვალისწინებით, რომ საქართველოს ყოფილი ხელისუფლება ქვეყნის ინტერესებისა და უსაფრთხოებიდან გამომდინარე არ მოქმედებდა, ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივად აღიარება ნამდვილად ემსახურებოდა რუსეთის გაღიზიანებას. ცხადია, ეს არის ასევე სეპარატისტული მოძრაობების გარკვეული წახალისება, მაგრამ, მიუხედავად ყოფილი ხელისუფლების სურვილისა, საქართველოში სეპარატისტული მოძრაობის გააქტიურების საფრთხე თითქმის არ არსებობს.

_ ეთანხმებით თუ არა გავრცელებულ აზრს, რომ საქართველოს მოსახლეობის ორ მესამედზე მეტი მხარს უჭერს ნატოში გაწევრიანებას. ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

ჰამლეტ ჭიპაშვილი, პოლიტოლოგი:

_ 2008 წლის არჩევნები როდესაც ჩატარდა, ფაქტობრივად, ეს საკითხი, რასაც ჰქვია ნატოში შესვლა, უბრალოდ, მიება საპრეზიდენტო არჩევნებს. ეს არჩევნები კი, მოგეხსენებათ, განსაკუთრებით თბილისში, ტოტალურად გაყალბდა. მაშინ საქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობის საზრუნავი იყო, როგორმე არ გამხდარიყო პრეზიდენტი მიხეილ სააკაშვილი. ნატოში შევიდოდა თუ არა საქართველო, იმ დროისთვის არავის აინტერესებდა. «ნაციონალები» ფიქრობდნენ მხოლოდ იმაზე, როგორმე სააკაშვილი პრეზიდენტი გაეხადათ. ასე რომ, არც «ნაციონალების» და არც დანარჩენი საქართველოს ყურადღება არ გადატანილა ე. წ. პლებისციტზე, რომლის მიხედვით, თითქოს საქართველოს მოსახლეობის 77%-მა ხმა მისცა ნატოში შესვლას. ვისაც ეს საკითხი აინტერესებდა, პირველ რიგში, იყო ამერიკის შეერთებული შტატები და პატივცემული მეთიუ ბრაიზა (თქვენთვის კარგად ნაცნობი პიროვნება).

მას შემდეგ სერიოზული გამოკითხვები არ ჩატარებულა. მე IRI-ს და NDI-ს გამოკითხვებს არ ვენდობი, ვინაიდან, ცნობილია, ეს ორგანიზაციები როგორი სიყალბით ატარებენ ნებისმიერი სახის გამოკითხვას. ვინაიდან საქართველოს საზოგადოებაში ნატოსადმი დამოკიდებულება საკმაოდ უარყოფითია, გაცილებით უარყოფითი, ვიდრე ამას ჩვენი მედიასაშუალებები ავრცელებენ, ან «ნაციონალური მოძრაობა» და თუნდაც ახალი ხელისუფლება, საჭიროა ახალი პლებისციტი. თანაც სხვა საკითხებზე კი არ უნდა იყოს მიბმული, არამედ მთელი სერიოზულობით ცალკე უნდა ჩატარდეს.

_ საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას, მნიშვნელოვან პრობლემებს ქმნის. გაჟღერდა აზრი, რომ ეს აღიარება არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს საქართველოში სეპარატისტული განწყობილებების კულტივირებას. უნდა მოხდეს თუ არა ამ აღიარების გადასინჯვა?

_ პარლამენტმა ხმა მისცა ამას და დღეს მისი გადასინჯვა ძალიან დიდი არასერიოზულობა იქნება, მაგრამ ესეც, როგორც წინა საკითხი, გაანალიზებას საჭიროებს. ჩერქეზების გენოციდის აღიარების საკითხიც ამერიკელების მიერ იყო ინსპირირებული. მათ უნდოდათ და აიძულეს კიდეც საქართველო, რომ ეს ნაბიჯი  გადაედგა. «ნაციონალებსაც» სურდათ რუსეთის გაღიზიანება და ეს სრულიად არარაციონალური გადაწყვეტილება მიიღო პარლამენტმა. თქვენ იცით, რომ გენოციდის აღიარებასთან დაკავშირებით გართულება ჰქონდა და აქვს სომხეთს. სომხები ამბობენ, თუკი თქვენმა პარლამენტმა ჩერქეზთა გენოციდი ცნო, რატომ არ შეიძლება მან სომეხთა გენოციდი ცნოს თურქეთის მხრიდან. ამ შემთხვევაში საქართველო ერთობ უხერხულ მდგომარეობაში აღმოჩნდა როგორც აზერბაიჯანის, ისე სომხეთისა და თურქეთის მიმართ. საქართველოს არ უნდა გადაედგა ეს ნაბიჯი, მაგრამ ამერიკელებს დაუჯერეს. ამერიკის ჯეიმსთაუნის უნივერსიტეტმა სამი თუ ოთხი კონფერენცია გაამართინა ამ საკითხზე საქართველოს წინა ხელისუფლებას. სამწუხაროდ, ამერიკელები აღარ ჩანან, მაგრამ ვჩანვართ ჩვენ. დღეს ძნელია იმაზე საუბარი, რომ პარლამენტი დაუბრუნდეს ამ საკითხს და თავიდან განიხილოს და უარი თქვას წინა პარლამენტის მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებაზე. ეს, ელემენტარულად, უხერხული ნაბიჯი იქნება, სხვაზე რომ არაფერი ვთქვათ.

_ ეთანხმებით თუ არა გავრცელებულ აზრს, რომ საქართველოს მოსახლეობის ორ მესამედზე მეტი მხარს უჭერს ნატოში გაწევრიანებას? ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

თემურ შაშიაშვილი, მოძრაობა «თეთრების» ლიდერი:

_ საქართველოში ნატოსთან დაკავშირებული საკითხი პოლიტიზირებულია. ამ თემას ყველა პარტია სათავისოდ იყენებს. ვინც ნატოში შესვლას მხარს უჭერს, გაცნობიერებული არ აქვს, ნატო რა არის. ნატოში შესვლას მხარს ისინი უჭერენ, ვინც თავიანთი ქმედებებით ნატოს წინააღმდეგნი არიან. ამის მაგალითი იყო «ნაციონალური მოძრაობა». ვინც იცის, ნატო რა არის და შეგნებულად უჭერს მხარს, ასეთი ადამიანები საქართველოში 10-15%-ია. ნატოს პოლიტიზირებამ გამოიწვია ტერიტორიების დაკარგვა და ესაა ჩვენი ტრაგედია.

_ ხომ არაა, თქვენი აზრით, გადასახედი საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, გარკვეული ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას და მომავალში მნიშვნელოვანი პრობლემები შეიძლება შექმნას?

_ ვინც რუსეთს აღიზიანებს, ლანძღავს, რუსულ საქმეს აკეთებს. ისინი აძლევენ რუსეთს თავისუფალი მოქმედების საშუალებას საქართველოში. არც რუსეთის მორჩილებაა კარგი და არც _ ამერიკის. ან ორივესთან კარგად უნდა იყო, ან მათთან ნეიტრალური პოზიცია გეჭიროს. ერთთან კარგად იყო და მეორესთან ცუდად, მხოლოდ ქვეყნის საწინააღმდეგოა. საქართველოში ძალიან ცოტა პოლიტიკოსი ფიქრობს საქართველოს მომავალზე. ისინი, ძირითადად, არჩევნებზე ფიქრობენ. საქართველოში დაამშიეს და დათრგუნეს ხალხი და ახლა მათ მოსყიდვას ცდილობენ. საქართველოში გონებადაკარგული პოლიტიკოსები აკეთებენ ზუსტად იმას, რაც, მაგალითად, ჩერქეზთა გენოციდის აღიარებასთან დაკავშირებით მოხდა და რაც ჩრდილოკავკასიელებთან დაკავშირებით ხდება. ჩერქეზების გენოციდის აღიარება, რუსეთის მტრობა კი არა, საქართველოს მტრობაა. ვისაც ჰგონია, რომ რუსეთისგან ჩრდილოკავკასიელი ხალხების გამოყოფა მხოლოდ რუსეთისთვის იქნება უარყოფითი მოვლენა და ეს საქართველოზე დადებითად იმოქმედებს, ძალიან ცდება.

_ ეთანხმებით თუ არა გავრცელებულ აზრს, რომ საქართველოს მოსახლეობის ორ მესამედზე მეტი მხარს უჭერს ნატოში გაწევრიანებას? ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

ნიკოლოზ მჟავანაძე, «უფლებადამცველთა გაერთიანების» თავმჯდომარე:

_ ცოტა არ იყოს, გაზვიადებულია ეს მონაცემები. საქართველოს მოსახლეობის გარკვეული ნაწილი უჭერს მხარს ნატოში შესვლას, მაგრამ ამ რაოდენობით არა. აგვისტოს ომის შემდგომ საქართველოს მოსახლეობის პოზიცია ნატოსთან მიმართებაში შეიცვალა იმ კუთხით, რომ რეალურად, სანამ აფხაზეთი და სამაჩაბლო საბოლოოდ არ დავკარგეთ, მანამდე ნატომ არ მიიღო ქმედითი ნაბიჯები. როგორიც იყო, მაგალითად, მაპის მინიჭება. ამ მაპით კიდევ, ფაქტობრივად, იმ რეალობის წინაშე ვართ, რომ ნატო ჩვენთვის გარკვეულწილად აუხდენელი ოცნებაა, ჩვენ იქ მაინც არავინ მიგვიღებს. ვფიქრობ, საკითხი, შევიდეთ თუ არ შევიდეთ ნატოში, ქვეყნის გეოპოლიტიკური სიტუაციიდან გამომდინარე უნდა დაისვას. ჩვენთვის თუ მომგებიანი იქნება, მაგალითად, დსთ-ში შესვლით ტერიტორიულ მთლიანობას აღვიდგენთ, ეს უნდა გავაკეთოთ. იმაზე უნდა ვიფიქროთ, ჩვენთვის რა იქნება მომგებიანი. ნატო აკვიატებულ აუხდენელ ოცნებას დაემსგავსა. ორი მესამედი რომ იქ შესვლას უჭერდეს მხარს, არა მგონია.

თუკი სააკაშვილმა 2008 წლის არჩევნები გააყალბა, რატომ ეგონა ვინმეს, რომ მაიცდამაინც ეს პლებისციტი ჩატარდა პატიოსნად?! ამის შემდეგ მითუმეტეს უფრო შეიცვალა სიტუაცია და დარწმუნებული ვარ, რომ ეს რეალურ სურათს არ ასახავს.

_ საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას, მნიშვნელოვან პრობლემებს ქმნის. გაჟღერდა აზრი, რომ ეს აღიარება არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს საქართველოში სეპარატისტული განწყობილებების კულტივირებას. უნდა მოხდეს თუ არა ამ აღიარების გადასინჯვა?

_ ვფიქრობ, აღიარების გადახედვა მარტო ჩვენი მხრიდან არ უნდა მოხდეს. თუკი მოლაპარაკების სტადიაზე რუსეთი მოითხოვს ჩვენგან, რომ ჩვენი მხრიდან ჩერქეზთა გენოციდის აღიარების გადასინჯვა მოხდეს, და ისიც სანაცვლოდ რამეს შემოგვთავაზებს, ამ შემთხვევაში გადასახედი იქნება. პოლიტიკაში ცალმხრივი დათმობები არ ხდება. ჩვენც დავთმობთ რაღაცას და სანაცვლოდ რუსეთიც. ამ ეტაპზე ჩვენ თუ ჩერქეზთა გენოციდის აღიარების თემას გადავხედავთ, არა მგონია მხოლოდ ამის გამო რუსეთმა აფხაზეთისა და სამაჩაბლოს თემას გადახედოს. წინაპირობა უნდა გვქონდეს ამ თემის გადასინჯვის, რაც ჯერჯერობით არ გვაქვს. 

_ ეთანხმებით თუ არა გავრცელებულ აზრს, რომ საქართველოს მოსახლეობის ორ მესამედზე მეტი მხარს უჭერს ნატოში გაწევრიანებას? ხომ არ მიგაჩნიათ, რომ საჭიროა 2008 წლის საპრეზიდენტო არჩევნების პარალელურად ჩატარებული პლებისციტის შედეგების გადახედვა, რადგან არსებობს დასაბუთებული ეჭვი, რომ ამ წლის არჩევნები და, შესაბამისად, პლებისციტიც ტოტალურად გაყალბდა და შედეგები რეალურ სურათს არ ასახავს?

ირაკლი ყიფიანი, დამოუკიდებელი აქტივისტი:

_ არ ვეთანხმები ამ აზრს. ჯერ ერთი, ის რეფერენდუმი, რომლითაც ასე სპეკულირებს «ნაციონალური მოძრაობა», რომელიც 2008 წლის 5 იანვარს საპრეზიდენტო არჩევნებთან ერთად ჩატარდა, როგორც საპრეზიდენტო არჩევნები იყო გაყალბებული, ამ რეფერენდუმის შედეგებიც ანალოგიურად იყო გაყალბებული. ასევე, გასათვალისწინებელია ის უზარმაზარი ფაქტორი, რომელიც 2008 წლის აგვისტოს ომს მოჰყვა. 2008 ომის შემდეგ იმ მოქალაქეებს, რომლებიც ნატოში ინტეგრაციას უჭერდნენ მხარს, აზრი შეეცვალათ. ამის გამო, ყველა შემთხვევაში, აგვისტოს ომის გამო გამოკითხვა ახლიდანაა ჩასატარებელი. ეს ორი ფაქტორიც საკმარისია, მგონი, იმისთვის, რომ ხელახალი რეფერენდუმი თუ გამოკითხვა ჩატარდეს.

_ საქართველოს მიერ ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება, რაც, ექსპერტების მოსაზრებით, ემსახურება მხოლოდ რუსეთის გაღიზიანებას, მნიშვნელოვან პრობლემებს ქმნის. გაჟღერდა აზრი, რომ ეს აღიარება არის შენელებული მოქმედების ნაღმი, რომელიც მნიშვნელოვნად უწყობს ხელს საქართველოში სეპარატისტული განწყობილების კულტივირებას. უნდა მოხდეს თუ არა ამ აღიარების გადასინჯვა?

_ ვფიქრობ, ჩერქეზთა გენოციდის ცალმხრივი აღიარება იყო უფრო ნაწილი იმ აგრესიული პოლიტიკისა, რომელსაც სააკაშვილი რუსეთის მიმართ აწარმოებდა. უნდოდათ, რომ რუსეთი გაეღიზიანებინათ, რასაც «ნაციონალური მოძრაობა» 2004 წლიდან აქტიურად აწარმოებდა. ომიც სააკაშვილმა დაიწყო და არა საქართველომ. ასე გადასინჯვა და გადახედვა, არა მგონია, მართებული იყოს, მაგრამ ვფიქრობ, რუსეთთან თუ მეგობრული ურთიერთობების აღდგენას დავიწყებთ, დავჯდებით მოლაპარაკების მაგიდასთან, ეს საკითხი თავისთავად თაროზე შემოიდება და აღარ იქნება მისი გადახედვის საჭიროება. საქართველოს მოსახლეობის სრული უმრავლესობა ელის და ემხრობა საქართველოს ტერიტორიული მთლიანობის აღდგენას, რაც, ვფიქრობ, გამორიცხულია რუსებთან მოლაპარაკების მაგიდაზე დაჯდომისა და კონსტრუქციული დიალოგის გარეშე.

მოამზადა

ლილი მიროტაძემ