მიმდინარე სამართლებრივ პროცესზე, პროკურატურის მუშაობაზე და ამ საკითხთან დაკავშირებით დასავლეთის შეფასებებზე გვესაუბრება ადვოკატი და უფლებადამცველი გელა ნიკოლეიშვილი.
_ ბატონო გელა, მიმდინარე სამართლებრივი პროცესის მიმართ საზოგადოების ინტერესი იმდენად დიდია, გარკვეულწილად იქმნება შთაბეჭდილება, რომ ხელისუფლება ამ თემით სხვა უფრო პრობლემური საკითხების გადაფარვას ცდილობს. ვანო მერაბიშვილის დაპატიმრებამ როგორც შიდა, ისე საგარეოპოლიტიკურ ასპარეზზე სერიოზული ალიაქოთი გამოიწვია და სკანდალი კვლავ გრძელდება. როგორ აფასებთ ამ ყველაფერს? რა რეალობა გვაქვს ხელისუფლების შეცვლიდან 7 თვის თავზე სამართლიანობის თვალსაზრისით?
_ დავიწყებ იმით, რომ ვანო მერაბიშვილის დაპატიმრება არანაირი სკანდალი არ ყოფილა. სკანდალი ის იქნებოდა, რომ არ დაეპატიმრებინათ, ვინაიდან არაერთი მტკიცებულება არსებობს და ეს გამოჩნდება სასამართლოს მიერ მის მიმართ წარმოებული საქმის არსებითი განხილვისას. თუ მაინც რაღაც სკანდალის ელფერი დაჰკრავს ამ საქმეს, მხოლოდ იმიტომ, რომ დასავლეთში ჩვენმა ყოფილმა ხელისუფლებამ დემოკრატის იმიჯი შეიქმნა. აი, ამ იმიჯით სარგებლობს დღემდე სააკაშვილი თავის გარემოცვასთან ერთად გარკვეულ წრეებში და სწორედ ის წრეები ცდილობენ დღეს ივანიშვილის ხელისუფლების დისკრედიტებას. ცხადია, ისინი არ გაჩუმდებიან, მაგრამ, კიდევ ვიმეორებ, აქ არსებობს უამრავი მოწმე და სამხილი. ამიტომ, როცა ისეთი ოდიოზური პიროვნებების მიმართ, როგორიც, ვთქვათ, მერაბიშვილი ან ახალაიაა, უტყუარი მტკიცებულებები გამოჩნდება, დარწმუნებული ვარ, ყველა გაჩუმდება.
_ რამდენიმე დღის წინ განაცხადეთ, რომ ვანო მერაბიშვილი ციხიდანაც განაგრძობს სიცრუის ტირაჟირებას. რა ძალა აქვს დღეს მის მიერ გაკეთებულ განცხადებებს? ვისზე, საზოგადოების რა სეგმენტზე შეიძლება ზემოქმედება მოახდინოს?
_ ამ შემთხვევაში მე ვგულისხმობ მის განცხადებას იმასთან დაკავშირებით, რომ თითქოს დადგენილია, ვინ მოკლა 26 მაისს ის ორი ადამიანი. მისი თქმით, ეს პიროვნებაა ივა ჩიღვინაძე, რაც აბსურდია; ასე რომ, ვანო მერაბიშვილმა სრულიად უდანაშაულო ადამიანს ორი კაცის მკვლელობა დააბრალა. რაც შეეხება თქვენს კითხვას, ვისზე შეიძლება მსგავმა განცხადებებმა გავლენა მოახინოს, ადრეც ვთქვი და კიდევ ვიმეორებ: მერაბიშვილი დღეს იმდენად დისკრედიტებულია, რომ მის ნათქვამ სიმართლესაც კი საზოგადოება სერიოზულად აღარ აღიქვამს, ამიტომ რას იტყვის ის და ვის რას დააბრალებს ან რაში «ამხელს», უკვე არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს.
_ წლების მანძილზე გვესმოდა საუბარი, რომ წინა ხელისუფლების მაღალჩინოსნებმა (მათ შორის მერაბიშვილის მიმართაც იყო ბრალდებები) სახელმწიფო ქონება მიითვისეს, რომ ბიზნესმენებს ფულს ართმევდნენ და ა. შ. იმის მიუხედავად, რომ უკვე ამდენი ხანია, სამართლიანობის აღდგენის პროცესს ვადევნებთ თვალყურს და არაერთი ყოფილი მაღალი თანამდებობის პირიც დააკავეს, არც ერთი მათგანის მიმართ არ დასმულა ამ უკანონოდ დაგროვებული ქონების, თუნდაც ნაწილობრივ მაინც, კონფისკაციის საკითხი. რას ფიქრობთ ამაზე?
_ ვანო მერაბიშვილი და, გნებავთ, ადეიშვილიც პირადად არ დადიოდნენ ბიზნესმენებთან ფულის წასართმევად, მაგრამ ყველამ იცის, რომ მათი დავალებით ხდებოდა ეს ე. წ. ჩუქებები. უამრავი ადამიანი გამოდის დღეს და ღიად საუბრობს იმ შანტაჟზე, რომელსაც «ნაციონალური მოძრაობის» ხელდასხმული ხალხი ეწეოდა. დარწმუნებული ვარ, მომავალში კიდევ უფრო მეტი მოქალაქე ისაუბრებს ამაზე საჯაროდ და, აქედან გამომდინარე, ვფიქრობ, მერაბიშვილს ადრე თუ გვიან მაინც წაუყენებენ ამ ბრალდებასაც; ასე რომ, აქ ჯერ ყველაფერი წინაა. გამოძიება კიდევ რას მიაგნებს და რა ახალ დანაშაულებრივ სქემებს გამოჩხრეკს, არავინ იცის.
_ დღეს პროკურატურა ძირითადად გახმაურებული საქმეებითაა დაკავებული, მაგრამ უამრავი ადამიანია, რომელთა მიმართაც წინა ხელისუფლებას სხვადასხვა სახის დანაშაული აქვს ჩადენილი. როგორ ფიქრობთ, შეეხება მიმდინარე სამართლებრივი პროცესი თითოეულ ამ მოქალაქეს?
_ აუცილებლად უნდა შეეხოს, თუ ეს ვერ მოხერხდება, მაშინ, ცხადია, სამართლიანობის აღდგენის განცდაც არ იქნება. 100 პროცენტით, ალბათ, შეუძლებელია ამის გაკეთება, მაგრამ უამრავლესობამ მაინც უნდა იგრძნოს. წინააღმდეგ შემთხვევაში, ამ ხელისუფლების მიმართაც ისეთივე იმედგაცრუებას იგრძნობს საზოგადოება, როგორიც წინა ხელისუფლების შემთხვევაში იყო.
_ რა საქმიანობასაც მერაბიშვილი, ახალაია, ადეიშვილი და მთლიანად «ნაცმოძრაობის» ცენტრალური ბირთვი ეწეოდა, იმავეს აკეთებდნენ რეგიონების ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლები _ გამგებლები და გუბერნატორები, პოლიციის მაღალჩინოსნებზე რომ არაფერი ვთქვათ, _ ნემსის ყუნწში ძვრებოდნენ მაღალ ეშელონთა საამებლად. მიგაჩნიათ თუ არა, რომ მათი პასუხისმგებლობის საკითხიც უნდა დადგეს? რამდენად საჭიროა ეს?
_ ვფიქრობ, საჭირო კი არა, აუცილებელია, ვინაიდან, როცა ვსაუბრობთ სამართლიანობის აღდგენაზე, ეს არ უნდა ეხებოდეს მხოლოდ ერთ ან ორ პიროვნებას; რა გადაწყვეტილებაც უნდა მიიღოს სასამართლომ მერაბიშვილისა და ახალაიას შემთხვევაში, მხოლოდ ამით სამართლიანობის განცდა ვერ გაჩნდება.
_ დასაწყისში თქვენ თქვით, რომ დასავლეთში გარკვეული პოლიტიკური წრეები დღემდე ეწევიან «ნაციონალური მოძრაობის» სასარგებლო პიარკამპანიას. მერაბიშვილის დაპატიმრების გამო ხელისუფლების მიმართ ძალიან ბევრი კითხვა დასვეს დიპლომატებმა. მათ შორის იყვნენ ქეთრინ ეშტონი, ფილიპ გორდონი, რიჩარდ ნორლანდი და ა.შ. როგორ ფიქრობთ, მათ რა ინტერესი ამოძრავებთ ამ შემთხვევაში?
_ კონკრეტულ პერსონებზე გამიჭირდება საუბარი, ხოლო ზოგადად გაკეთებულ განცხადებებს რაც შეეხება, ეს ისევ და ისევ არის იმის შედეგი, რომ სააკაშვილს წლების მანძილზე ეძახდნენ დემოკრატიის შუქურას. რა შუქურაც იყო და არის სინამდვილეში, ყველამ კარგად ვიცით, მაგრამ ცხრა წლის განმავლობაში რომ ამას გაიძახოდნენ, ახლა ერთბაშად საპირისპიროს თქმა ძნელია. სტერეოტიპების დამსხვრევა ასე იოლად არ ხდება, თუმცა, კიდევ ერთხელ ვიმეორებ, როცა ხელისუფლება ყველა მტკიცებულებას გაასაჯაროებს, გარკვეული დროის შემდეგ, დარწმუნებული ვარ, ის დასავლური წრეებიც აზრს შეიცვლიან, ყოველ შემთხვევაში შერცხვებათ მაინც პოლიტიკურ დევნაზე საუბრის…
_ თქვენ, როგორც ადვოკატსა და უფლებადამცველს, რამდენად გაკმაყოფილებთ პროკურატურის მუშაობა, მისი გამჭვირვალობა და საქმიანობის ხარისხი?
_ არანაირად არ მაკმაყოფილებს, გამომდინარე იქიდან, რომ 80 პროცენტი პროკურორებისა ისევ ძველი კადრია და ისევ იმ ძველი მიდგომებით ხელმძღვანელობენ. მე მათ სამ ნაწილად დავყოფდი _ ერთნი, რომლებიც საბოტაჟის რეჟიმში მუშაობენ და არც ცდილობენ, ობიექტურობა დადგინდეს, რადგან თავიანთი გაფუჭებულია საქმე და, თუ სიმართლე გაირკვევა, თვითონაც მოუწევთ პასუხისგება; მეორენი, რომლებსაც, უბრალოდ, სხვანაირად არ შეუძლიათ მუშაობა და მესამენი, რომლებიც გადავიდნენ დღევანდელი ხელისუფლების გუნდში. ისინი ყველაფერს აკეთებენ იმისთვის, რომ ხელისუფლებას ასიამოვნონ, მაგრამ კვალიფიკაცია არ ჰყოფნით. მე ვამბობ ძირითად მასაზე, თორემ, რა თქმა უნდა, თითო-ოროლა პროკურორი, დაახლოებით 10-20 პროცენტი, კვალიფიციურიცაა და მონდომებულიც, მაგრამ ჯამში მათი მუშაობა პროკურატურის საქმიანობაზე მნიშვნელოვან გავლენას ვერ ახდენს…
_ ახალაიასა და მერაბიშვილის დაპატიმრების შემდეგ საუბრობენ იმაზეც, რომ მიმდინარე სამართლებრივი პროცესი, შესაძლოა, თვითონ სააკაშვილსაც შეეხოს. არჩილ კბილაშვილმა რამდენიმეჯერ განაცხადა მის პროკურატურაში შესაძლო დაბარებასთან დაკავშირებით. თქვენ რა აზრის ხართ ამაზე?
_ ჩემი აზრით, ყველანაირი საფუძველი არსებობს იმისთვის, რომ ოქტომბრის შემდეგ ის საბრალდებო სკამზე ვიხილოთ, მხედველობაში მაქვს სამართლებრივი თვალსაზრისი. რაც შეეხება ამ ყველაფრის პოლიტიკურ მხარეს, მეორე საკითხია, რამდენად მოახერხებს ხელისუფლება, დასავლეთის გარკვეული წრეები დაარწმუნოს ამის აუცილებლობაში. აქ ერთი რამ ნათელია: საზოგადოების მთავარი დაკვეთა არის სამართლიანობის აღდგენა და, როცა ვსაუბრობთ კანონის უზენაესობაზე, ეს კანონი ყველასთვის ერთი უნდა იყოს. სააკაშვილი, ცხადია, ვერ იქნება გამონაკლისი. ამიტომ, თუ საჭირო გახდება, პროკურატურაშიც ვიხილავთ და სასამართლოშიც, არამხოლოდ მოწმის სტატუსით…
ესაუბრა ჯაბა ჟვანია
