«საქართველო და მსოფლიოს» ესაუბრება «თავისუფალი დემოკრატების» ლიდერი ირაკლი ალასანია.
_ ბატონო ირაკლი, ჯერ იყო «რვიანი», მაგრამ ორი სუბიექტი გავიდა. ახლა «ეროვნულმა ფორუმმა» ქართველთა მარში დაგეგმა, თქვენ კი ინდივიდუალურ შეხვედრებს მართავდით რეგიონებში… რა მოხდა?
_ მოხდა ის, რომ ისინი გადავიდნენ მოწინააღმდეგე მხარეს…
რაც შეეხება ინდივიდუალურ ნაბიჯებს, თვე-ნახევრის განმავლობაში დავდიოდი რეგიონებში, ვხვდებოდი მოსახლეობას და ერთი რამ ვიცი: ხალხს არ აინტერესებს პოლიტიკურ პროცესში ვინ არიან ერთად თუ ცალ-ცალკე. ხალხს აინტერესებს პასუხი კითხვაზე: რა უნდა ქნან, როდესაც ქვეყანაში ტოტალური უმუშევრობაა, ფასები და გადასახადები კი კატასტროფულად იზრდება?..
სააკაშვილისა და «ნაციონალური მოძრაობის» 7-წლიანი მმართველობა თითქმის ყველა სოფელში სამი სიტყვით შეაფასეს: უმუშევრობა, სიღატაკე და სიძვირე. ამ შემთხვევაში პირდაპირ მეკითხებიან: შენ, «თავისუფალი დემოკრატი» რას მთავაზობ? ჩემი მთავარი საზრუნავია, მათ დავანახო, რომ ჩვენ ვართ კომპეტენტური ხალხი და საშუალო და მცირე ბიზნესის ხელშეწყობით სამუშაო ადგილების რეალურად გაჩენას, სოფლის მეურნეობის აღორძინებას შევძლებთ. მაშინ, როდესაც სააკაშვილი ბიუჯეტის ერთ პროცენტზე ნაკლებს ხარჯავს სოფლის მეურნეობაზე, ჩვენ პირველივე წელს სოფლის მეურნეობის განვითარებაში ჩავდებთ 300 მილიონს, თითოეულ მოქალაქეს ექნება სოციალური დაცვის გარანტიები…
_ ეს ყველაფერი ემსგავსება დაპირებებს, რომელთა შესრულებაც არარელურია იმ ვითარების გათვალისწინებით, რაც ქვეყანაშია შექმნილი.
_ აბსოლუტურად ლოგიკური შეკითხვაა და ამას მეკითხება თითოეული გლეხი და მოქალაქე, ვისაც ვხვდები. ჩვენ უნდა ვიყოთ კომპეტენტურები და არარეალური პროექტები არ უნდა შევთავაზოთ ხალხს. როცა სოფლის მეურნეობაზე და 300 მილიონზე ვლაპარაკობ, ზუსტად ვიცი, ეს თანხა რომელი პროექტებიდან უნდა წამოვიდეს სოფლის მეურნეობაში. პირდაპირ ვიტყვი: 900 მილიონია პრეზიდენტის სპეციალურ ფონდში გაწერილი, რომელსაც ვერავინ გავიგებთ, როგორ დაიხარჯა. პენსიაზე 10-ლარიანი დანამატის რეკლამები გავიდა ტელეეთერით. ეს ვიდეორეკლამა სააკაშვილს 2 მილიონი დაუჯდა. ამ ფულს ჩვენ მივმართავთ მოქალაქის მდგომარეობის შემსუბუქებისკენ. თითო კონცერტი ან შადრევანი ასი ათასობით და მილიონობით ლარი ჯდება. როცა ეს თანხები გამჭვირვალე გახდება, სოფლის მეურნეობას მოხმარდება…
_ როდესაც ამ თვე-ნახევრის განმავლობაში რეგიონებში მოსახლეობას ხვდებოდით, როგორ ადამიანებთან გიწევდათ შეხვედრა, ისინი «ხარისხიანი ქართველები» არიან?
_ დავინახე თვისობრივად, ხარისხობრივად ახალი მუხტი საზოგადოებაში. აქ საუბარია არა სოციალურ წარმომავლობაზე; ამას ვგულისხმობდი 28 მაისის აქციის მონაწილეებზე როცა ვსაუბრობდი და ამჯერადაც შეგნების, პოლიტიკური კულტურის ახალი ხარისხი მაქვს მხედველობაში… დავინახე თვისობრივად განსხვავებული, მოაზროვნე კაცი, რომელსაც ნათლად აქვს წარმოდგენილი, რომ ქვეყანაში ორი რეალობაა. ერთია სააკაშვილისა და მისი მცირე გარემოცვის რეალობა, რომელსაც ხედავს ნაციონალურ არხებზე და ჩანს, რომ ისინი ცხოვრობენ განცხრომაში, ფუფუნებაში და დანარჩენი საქართველო, რომელშიც ჩვენ, ყველა ვცხოვრობთ, სადაც არის ტოტალური უმუშევრობა, სოციალური უსამართლობა, გაზრდილი ფასები, პენსიები და ხელფასები _ ერთი დღითაც რომ არ ჰყოფნის ადამიანს ოჯახის სარჩენად. აი, ამ ორ რეალობას შორის რომ დიდი აცდენაა, ეს დავინახე თითქმის ყველა მოქალაქის შეგნებაში.
_ რატომ მიგაჩნიათ, რომ ეს ხარისხობრივად ახალი მუხტია?
_ იმიტომ, რომ ისინი არამხოლოდ იმას აფასებენ, რომ ეს ცუდია. მათ იციან სააკაშვილის 7-წლიანი მმართველობის შედეგები, მაგრამ გეკითხება _ შენ, «თავისუფალი დემოკრატი» და ალასანია რას გამიკეთებ უკეთესს? სვანეთში რომ ვიყავი, შემხვდა 80 წლის გლეხი, რომელიც მიწას ამუშავებდა და, იცით, რა მითხრა და რა მთხოვა? დაანებეთ მაღალ მატერიებზე და პოლიტიკაზე ლაპარაკს თავი, კბილანები ჩამომიტანეთ ხელით სატრიალებელი გუთნისთვის, ეს გვჭირდება სვანეთშიო. ამიტომაც მოვითხოვეთ ჩვენ, რომ დროა, სოფლის მეურნეობის მინისტრის, მთელი მთავრობის პასუხისმგებლობის საკითხი დადგეს; დროა სოფლის მეურნეობაში პროფესიონალები დაბრუნდნენ და არა ის ახალგაზრდა ბიჭები, რომლებსაც საერთოდ გაგება არ აქვთ, როგორ უნდა მოაწყონ სოფლის მეურნეობა.
_ იმისათვის, რომ ეს დაპირებები შეასრულოთ, საჭიროა არჩევნებში გამარჯვება, მაგრამ, თუ სააკაშვილი არჩევნებს გააყალბებს, რევოლუციით ემუქრებით. რევოლუციის მუქარით სხვა პოლიტიკური ლიდერი რომ გამოსულიყო, არავის გაუკვირდებოდა… ამ რევოლუციას თქვენ აპირებთ თუ ხალხის წიაღიდან წამოვა რევოლუციური მუხტი?
_ ეს მუქარა არ არის. ეს არის რეალობა და აგიხსნით, რა ვიგულისხმე.
სწორედ ხალხთან ურთიერთობისას დგება კონკრეტული ამოცანა. ჩვენ თუ გვინდა, უმუშევრობა დავძლიოთ, თუ გვინდა უზრუნველყოფილი ჯანდაცვა და უკეთესი განათლების სისტემა, ამ ყველაფრისთვის საჭირო არ არის ქუჩის აქციები და კიდევ ერთი ძალადობრივი ცვლილება ქვეყანაში, მაგრამ, თუკი სააკაშვილმა თავისი რეპრესიული მანქანით მთლიანად ჩაუკეტა სივრცე საზოგადოებას და ოპოზიციას, თუკი კონკურენტუნარიანი საარჩევნო გარემო არ შეიქმნა, თუკი სატელევიზიო მედია ისევ ისეთი ცალმხრივი დარჩა, როგორც აქამდე იყო, მაშინ, ბუნებრივია, ეს პოლარიზება, რომელიც საზოგადოებაშია, ისევ გადავა ქუჩაში. დაიწყება პროცესები, როგორც დაიწყო ჩრდილოეთ აფრიკაში. მე პირდაპირი შედარება არ მინდა გავაკეთო და ჩემს ამოცანად ვსახავ, რომ, იქ რაც მოხდა, აქ არ განმეორდეს, მაგრამ სააკაშვილმა შეიძლება ამის პროვოცირება მოახდინოს. აი, აქ არის აუცილებელი სწორი გააზრება. როდესაც ვლაპარაკობთ რევოლუციურ არჩევნებზე, ეს ნიშნავს არჩევნებს, რომელმაც უნდა შეამციროს ასეთი რევოლუციის საფრთხე. ამისთვის კი საჭიროა არჩევნებზე მივიდეს არა 49 პროცენტი, არამედ ამომრჩევლების 70-80 პროცენტი. მომავალი არჩევნები წყალგამყოფი უნდა გახდეს.
_ ბატონო ირაკლი, თუ რეალისტები ვიქნებით, ამ შემთხვევაში სააკაშვილს მოუწევს ხელისუფლების დათმობა. შესაბამისად, «ნაცმოძრაობაც» უმცირესობაში აღმოჩნდება ან, შესაძლოა, ისეთივე ბედი ეწიოს, როგორც წინა ხელისუფლების მმართველ პარტიას. დათმობს კი სააკაშვილი ძალაუფლებას?
_ სააკაშვილი არა მხოლოდ ქვეყნის განვითარებისთვისაა წინაღობა. ის, როგორც შემოქმედი, რესურსგამოცლილია. მას მხოლოდ და მხოლოდ გართულება შეუძლია. არადა, მგონია, რომ «ნაციონალურ მოძრაობაში» არის საკმარისი ხალხი იმისთვის, რომ პოლიტიკაში სააკაშვილის გარეშე გააგრძელონ არსებობა…
_ ბოკერიას გულისხმობთ?
_ არა, მე ბოკერია არ მიხსენებია. იმ ადამიანებს ვგულისხმობ, ვინც ახლა უწყებებში მუშაობს და პატრიოტულად, რეალურად აკეთებს საქმეს. პარლამენტშიც არიან, მართალია, ძალიან ცოტა, მაგრამ რეალურად მოაზროვნე ადამიანები, ვისაც მე დავინახავდი ჩემს ოპონენტად, ჩემს ოპოზიციად და კრიტიკოსად, რომელიც აუცილებელია ჩვენს გამოსაფხიზლებლად. მე მგონია, რომ ხელისუფლების შეცვლის შემდეგ «ნაციონალური მოძრაობა» არავითარ შემთხვევაში არ უნდა წაიშალოს პოლიტიკური ლანდშაფტიდან. მე მგონია, რომ მათ შორის ძალიან ბევრი ნიჭიერი და პატრიოტი ადამიანია, ვისაც უნდა მიეცეს პოლიტიკის კეთების საშუალება უმცირესობაში. ამის შანსი აქვს «ნაციონალურ მოძრაობას», მაგრამ სულ უფრო და უფრო უშვებენ ხელიდან ამ შანსს. პირდაპირ გეტყვით: «ნაციონალური მოძრაობის» მოაზროვნე ნაწილი დაინტერესებული იყო, რომ საარჩევნო გარემოსთან დაკავშირებით რეალურად შემდგარიყო შეთანხმება პოლიტიკურ ძალებს შორის. მაგრამ მარტში სააკაშვილმა ეს არჩევანი მათაც მოუკვეთა, გააჩერა პროცესი და თქვა, მე მჭირდება დანიშნული პარლამენტი, რომ ზუსტად ვიცოდე, თუ დამჭირდა, პრემიერ-მინისტრად ამირჩევენო.
_ ანუ ეს იყო მისი ერთპიროვნული გადაწყვეტილება.
_ დიახ, სააკაშვილის აბსოლუტურად ერთპიროვნული გადაწყვეტილება იყო და ამას წინ ვერავინ დაუდგა იმიტომ, რომ სააკაშვილის მმართველობა შიგნით, პარტიაშიც ძალიან დიქტატორულია. «ნაციონალური მოძრაობა», თითქმის 10 წელია, არსებობს და, სააკაშვილის გარდა, ლიდერი ვერ გამოიკვეთა. ეს მათი უბედურებაა, მაგრამ ჩვენ ხალხს უნდა დავანახოთ მიზეზ-შედეგობრივი კავშირი სააკაშვილის პოლიტიკასა და დღევანდელ რეალობას შორის. ღმერთი კი არ არის განაწყენებული ჩვენზე და ბედის უკუღმართობა კი არა არის ტოტალური უმუშევრობა, ფასების ზრდა და ა. შ., ეს არის სააკაშვილის პოლიტიკის ბრალი. ეს პოლიტიკა რომ შეიცვალოს, საჭიროა, ხალხმა გამოიჩინოს სამოქალაქო გმირობა, მოვიდეს არჩევნებზე და თავისი პოზიცია უშიშრად გამოხატოს.
მე პირიქით, მათაც და სხვა პოლიტიკურ ძალებსაც ძალიან კარგ ოპონენტებად მივიჩნევდი. მაგრამ მე მინდა მათ დავანახო ასევე, რომ უმცირესობაში ყოფნა მათთვის არ იქნება ისეთი, როგორც დღეს ჩვენ გვექცევა «ნაციონალური მოძრაობა». მათ უნდა დავანახოთ, როგორ შეიძლება ღირსეული ურთიერთობები და მათ შორის, კრიტიკაც მომავალ პარლამენტში.
_ საქართველოში ერთმანეთს კვეთს რუსეთის, ევროპისა და შეერთებული შტატების ინტერესები. ცხადია, რომ დღევანდელი ხელისუფლება ვეღარაფერს შეძლებს, მაგრამ რა უნდა გააკეთოს საქართველოს მომავალმა ხელისუფლებამ იმისთვის, რომ დააბალანსოს ეს ინტერესები და საქართველო არ გადაიქცეს მათი დაპირისპირების პოლიგონად?
_ სააკაშვილმა და მისმა ხელისუფლებამ რეალურად დადო ფსონი დასავლეთსა და რუსეთს შორის დაპირისპირებაში საკუთარი ინტერესების წინ წამოწევაზე, რაც კრახით _ 2008 წლის ტრაგედიით დამთავრდა.
საგარეო პოლიტიკის ამოცანაა, რომ საქართველო დაპირისპირებების ქვეყნიდან გახდეს სუპერსახელმწიფოებს შორის შეთანხმების ქვეყანა. მაგრამ ეს რომ გავაკეთოთ, უპირველესად, უნდა ვიცოდეთ, ჩვენ რა გვინდა, რა სახელმწიფო ვართ და რა გეოპოლიტიკური ამბიცია გვაქვს. დამოუკიდებლობის 20 წლის მანძილზე არასოდეს გვქონია საკუთარი გამოკვეთილი ინტერესი. ჩვენ უნდა გავიაზროთ, რომ ვერ შევდექით ეროვნულ სახელმწიფოდ. სახელმწიფოებრიობის ასაშენებლად საჭიროა, საქართველოს მოქალაქეებს თვითრწმენა გვქონდეს და გავაცნობიეროთ, რომ ჩვენ ვართ ამ ქვეყნის პატრონები. უნდა გავიაზროთ, რომ, უპირველესად, კავკასიელები ვართ, ვიდრე ევროპელები. ჯერ კავკასიაში, სამეზობლოში გვჭირდება ურთიერთობების დარეგულირება. მათ შორის, ნუ დაგვავიწყდება, ბირთვულ, 150-მილიონიან მეზობელთან ვართ საომარ მდგომარეობაში. ჩვენი ეროვნული ინტერესების უმთავრესი პრიორიტეტი რუსეთთან ურთიერთობის მოწესრიგებაა. სამხედრო-პოლიტიკურ ბლოკებზე აქცენტების გაკეთებისგან კი თავი უნდა შევიკავოთ…
_ საქართველომ უარი უნდა თქვას ნატოში შესვლაზე?
_ საერთოდ, რეალისტური პოლიტიკა უნდა ვაწარმოოთ _ დღეს და მითუმეტეს სააკაშვილის ნაბიჯებისა და 2008 წლის აგვისტოს ომის შემდეგ, ნატოში გაწევრიანება არის განუხორციელებელი ამოცანა; მაგრამ, მეორე მხრივ, ნატო თვითონ განიცდის ტრანსფორმირებას. ნატო ვერ იქნება იგივე, რაც იყო 50 წლის განმავლობაში. ისიც შეიცვლება. ამიტომ, სწორი საგარეოპოლიტიკური აქცენტებითა და რეალისტური პოლიტიკით, დარწმუნებული ვარ, შევძლებთ დიალოგის აღდგენას აფხაზებთან, ოსებთან; სავაჭრო-ეკონომიკური ურთიერთობების დამყარებას და პოლიტიკური დიალოგის დაწყებას, შემდგომ უკვე პოლიტიკური ურთიერთობის აღდგენას რუსეთთან…
_ ბატონო ირაკლი, გაჩნდა ინფორმაცია, რომ სააკაშვილმა, შესაძლოა, თავისი ძალაუფლების შესანარჩუნებლად პოლიტიკური ლიდერების ლიკვიდაციაზეც არ თქვას უარი. თქვენ თუ გაქვთ უსაფრთხოების განცდა და რა გიქმნით ამის საფუძველს?
_ ჩვენს ქვეყანაში არც ერთი მოქალაქე თავს დაცულად არ გრძნობს. ყველას აქვს იმის განცდა, რომ მას უსმენენ ან დაასმენენ, იმიტომ, რომ ძალიან წაახალისეს, გაავრცელეს და გააძლიერეს დასმენის ინსტიტუტი. ყველას აქვს იმის განცდა, რომ მისი ოჯახის წევრი თუ ნათესავი დაკარგავს სამსახურს სიმართლის თქმის გამო. საქართველოში არის ტოტალური შიშის დამკვიდრების მცდელობა ვანო მერაბიშვილისა და კუდის მხრიდან. სასამართლო არის ადეიშვილის პირდაპირი დიქტატის ქვეშ. ბიზნესმენები შეხუთულები არიან მონოპოლიით. ყველგან, ყველა სფეროში არის მონოპოლია – პოლიტიკაშიც, მედიაშიც, ბიზნესშიც. ეს ყველაფერი დაუცველობის შეგრძნებას აჩენს თითოეულ მოქალაქეში. რა თქმა უნდა, დასაშვებად მიმაჩნია, რომ რეპრესიულმა მანქანამ, შესაძლოა, მეტ მსხვერპლზეც არ დაიხიოს უკან, მაგრამ, მეორე მხრივ, მგონია, რომ ჩვენ, საზოგადოებამ, თუ უახლოეს თვეებში სააკაშვილს დავანახეთ მასშტაბური ცვლილების სურვილი, ის ვერ გაბედავს ამ გზით წასვლას.
ესაუბრა ბონდო მძინარაშვილი
