Home რუბრიკები ბლოგი კადაფის დამხობა, პირველი ომი წყლის რესურსისთვის

კადაფის დამხობა, პირველი ომი წყლის რესურსისთვის

1752

2016 წლის  ოქტომბერის ბოლოს  გავიდა  ზუსტად  ხუთი წელი იმ დროიდან როდესაც  ამერიკელი პატრონების დავალებით „ალ კაიდას“ მებრძოლებმა მხეცურდ  გამოასალმეს სიცოცხლეს, ლიბიის ჯამაჰერიის ლიდერი, მთელ არაბულ სამყროში ერთდერთი სოციალურისტური ქვეყნის ამღშენებლი,  პოლკოვნიკი, მუმერ კადდაფი. 

 მიზეზი რისი გულისთვისაც დასავლეთმა ასეთი მხეცური სიკვდილისთვის  გაიმეტა,  ერთ დროს თვიანთი მოკავშირე  და პარტნიორი იყო ის, რომ პოლკოვნიკმა გადაწყვიტა განეხორციელებინა გრანდიოზული პროექტები : მოერწყა და გაენოყიერებინა მთელი ლიბიის უდაბნო,  შემოეღო პანაფრიკული ვალუტა  ე.წ. „ოქროს დინარი“,  გაეკეთებინა ლიბიის   ნავთომმოპოვებელი ინდუსტიის ნახევრის    ნაციონალიზაცია. ამ პროექტების განხორციელების შემთხვევაში  ლიბია იქცეოდა  აფრიკის ლიდერად. რაც თავის თავად  აფრიკაში  დასავლეთის ნავთობმომპოვებელი და წყლისმიმწოდებელი  ტრანსნაციონალური კომპანიების ჰეგემონიას დაუსვავდა წერტილს.

 დღევნდელი სურათით, მთელი აფრიკა ისევ დოლარის მონობის ქვეშ იმყოფება. ლიბიის ნავთობი დასავლეთის სპეცსამსახურების გავლენის ქვეშ მყოფი „ისლმური სახელმწიფოს“ მებრძოლების კონტროლქვეშაა,  ისლმისტები ასევე   აკონტროლებენ კადაფის მიერ შექმნილ მტკნარი წყლის  ე.წ. „ გრანდიოზულ ხელთქმნილ მდინარის “  ერთ  ნაწილს . ისლმისტების ინტერესი  მდინარისადმი რომელიც მდებრეობს ქ. სირტიდან რამდენიმე კილომეტრში, ძალიან დიდია, რადგან  როგორც ჩრდილოეთ აფრიკაში ასევე მთელ აღმოსავლეთში სასმელი წყალი, სამჯერ ძვირია ვიდრე ნავთობი , ხოლო ლიბიაში წყლის რესურსების მარაგი  ბევრად აღემატება ნავთობის მარაგს: 35 ათასი კუბური კილომეტრი არტეზიული წყლები, 4,9 მილირდი ტონა ნავთობის წინააღმდეგ. როგორც გამოთვლებით ირკვევა არტეზიული წყლების რაოდენობა და მათი ღირებულება  ორმოცჯერ აღემტება ნავთობის რეზერვებს და  მის  ღირებულებას ლიბიაში. ზუსტად ამიტომაც, ლიბია — დასავლეთის ომის, ერთ ერთი  სპონსორები  დასავლეთის მხრიდან, იყვნენ  ფრანგული ტრანსნციონალური კომპანიები რომლებსაც მსოფლიოში  სასმელი წყლის გაყიდვების მონოპოლია გააჩნიათ.

 „გრანდიოზული ხელთქმნილი მდინარე“  როგორც მას ლიბიელები ეძახიან, წარმოადგენს გიგნტურ წყალმომრგების სისტემას, რომელიც აერთებს ნუბიის უდაბნოში მდებარე არტეზიული წყლების მიწისქვეშა ზღვას ლიბიის ყველა  ქალაქთან.  მისი მშენებლობა დაიწყო 1984 წელს და დაჯდა 27 მილირდი დოლრი .ის აღიარებულია როგორც მსოფლიოს ყველაზე დიდი საირიგაციო სისტემა,ხოლო კადაფი მას „მსოფლიოს მერვე საოცრებას“ უწოდებდა.

ოთხი ათასი რკინაბეტონის მილი  ოთხი მეტრი დიმეტრით, გაერთინებული მიწისქვეშ ურთულესი სისტემით თვისი ათასობით: აკვედუკებით, შახტებით და ჭებით (სიღრმით ხუთს მეტრამდე). ის დღეღამის განმავლობში 7 მილიონ კუბურ მეტრ წყალს ატარებს და გარდა იმისა რომ მთელ ლიბიას ამარგებს სასმელი წყლით 180 ათას ჰექტრამდე  სასოფლო სამეურნეო დანიშნულების მიწას რწყავს . მის ასაშენებლდ საჭირო გახდა 90  მილიონი  კუბური მეტრი გრუნტის  ამოთხრა.  ამ უდიდესი მტკნარი წყლის მარაგის აღმოჩენა, გასულ სუკუნის 60 იან წლებში  ნავთობის ახალი საბდოების კვლევაძიების დროს   კუბიისის  წლის რეზერვურის  მიგნებით დაიწყო.

 ეკონომიური ეფექტი „გრანდიოზული ხელთქმნილი მდინარის“ აღმოჩნდა იმაზე უფრო გრანდიოზული ვიდრე ამას ვარაუდობდა პოლკოვნიკი კადაფი  მისი მშენებლობის დაწყების წინ . ხელოვნურმა ირიგაციამ არამარტო დააკმაყოფილა ლიბია სასოფლო სამეურნეო პროდუქტით არამედ რეგიონის სოფლის მეურნეობის პროდუტის მთავრი იმპორტიორი გახადა. იმის გამო რომ მდინარის პროექტი საგარეო ინვესტიციების  გარეშე განხორციელდა  ლიბიამ შეძლო სასმელი წყლის მსოფლიოში ყველაზე დაბალი ფასის შენარჩუნება რაც 37 ცენტის ტოლფასი იყო კუბურ მეტრზე.(შედარებისთვის ევროკავშირში სასმელი წყლის ფასი 2 ევროს ფარგლებშია,  ხოლო  გასაყიდად არაბულ და აფრიკულ ქვეყნებში ტრანსმნაციონალური დასავლური კომპანიები 3,7- 4 დოლარად აგზავნიან. პოლკოვნიკი კადაფი არამრტო აგდებდა წყლის ფასს მსოფლიოში არამედ აპირებდა მთლიანად ჩრდილოეთ აფრიკის  უდაბნოს მორწყვით, კონტინენტზე შიმშლის პრობლემის გადაწყვეტას , რაც რეგიონის როგორც ეკონომიური ასევე  რეალური პოლიტიკური დამოუკიდებლობის საწინდარი გახდებოდა. მართალია როდესაც ეს პროექტი როგორც საჩუქარი წარუდგინა „მესამე ქვეყანათა“ ლიდერებს დააყოლა: „ამის მერე გაძლიერდება  აშშ- ს დაწოლა ჩემზე და ჩემ ქვეყანაზე…… მართალია ეს იქნება სულ სხვა საბაბით, მაგრამ სინამდვილეში ძირითადი მიზანი იქნება რომ ეს პროექტი არ განხორციელდეს, ხოლო  ლიბია, მისი ხალხი  და მასთან ერთად მთელი აფრიკა  დარჩეს მათი ზედმხედველობის და პროტექტორანტის ქვეშ“

ეს პროექტი  და მისი წარდგენა იყო დიდი გალაწუნება მთელი დასავლეთისთვის. ამიტომაც ფარავდა ამას ფსევდოდემოკრატიული  დასავლური პრესა.  რადგან მათ სპონსორებსთვის ( ტრანსნაციონლური კომპანიებისთვის და დასვლეთის განვითრებული ქვეყნებისთვის) ხელსაყრელია წყლის დეფიციტის არსებობა, რათა შეინარჩუნონ მაღლი  ფასები წყლის რესურსებზე  და ამ ჰუმანიტარული პრობლემით შემდეგ ისპეკულირონ, ეს კი შესაძლებლობას მისცემს შეინარჩუნონ გავლენა ახლო აღმოსავლეთზე და მთლიანად აფრიკის კონტინენტზე.

ამიტომ ლიბიის დაბომბვა კოალიციის ჯარების მიერ,  რასაც მოყვა პოლკოვნიკ კადაფის მხეცური, შეკვეთილი, მკვლელობა და ლიბიის, დასავლეთის მიერ კონტროლირებდი ისლმისტური ფუნდმენტალისტების სათარეშოდ გადაცემა, არის მსოფლიოში პირველი წყლის რესურებისთვის ომის   საზარელი შედეგი.

   
                                                   ვიქტორ ცაავა

2 COMMENTS

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here