რატომ არ სურს ქართველ ემიგრანტს სამშობლოში დაბრუნება

59 წლის ლენა სვანიძე პროფესიით ექთანია. 16 წელია, საბერძნეთის დედაქალაქ ათენში ცხოვრობს და მოხუცს უვლის. მისთვის ემიგრანტობა მძიმე ტვირთია, ისეთივე, როგორიც უცხოეთში გადახვეწილი მრავალი დედისთვის, რომლებმაც სამშობლო შვილების დასაპურებლად დატოვეს.

_ ქალბატონო ლენა, ბოლო პერიოდში ბევრმა ქართველმა დედამ დატოვა სამშობლო გაუსაძლისი პირობების გამო. თქვენ რატომ წახვედით საქართველოდან?

_ საქართველოდან იმიტომ წამოვედი, რომ სამსახურში ხელფასს არ მიხდიდნენ _ თვეობით ველოდებოდით გასამრჯელოს. ორი შვილი მყავს და მოხუცი დედამთილი. საქართველოს დატოვება და უცხო ქვეყანაში წამოსვლა იოლი გადასაწყვეტი არ იყო. ახლაც მიჭირს იმ მომენტის გახსენება, როდესაც შვილებს ჩემი გადაწყვეტილების შესახებ ვუთხარი. მათი თვალები არასდროს დამავიწყდება… ეს უმძიმესი წუთები იყო ჩემთვის. იმხანად არც სკაიპი იყო და არც სხვა საშუალება, ჩემი შვილებისთვის რომ შემეხედა, ერთმანეთთან წერილებით გვქონდა ურთიერთობა… საბერძნეთში მუშაობა მოხუცი ქალის მომვლელად დავიწყე, კარგი ადამიანი იყო. პატივისცემა იცოდა, საჩუქარიც ბევრი მახსოვს მისგან. გარდაცვალების შემდეგ ოროთახიანი ბინა დამიტოვა.

_ როგორი ხალხია ბერძნები და როგორი სახელი აქვთ ქართველებს საბერძნეთში?

_ 2000 წელს ჩამოვედი აქ და, თამამად შემიძლია ვთქვა, რომ ეკონომიკურად ძლიერ ქვეყანაში მოვხვდი. ენაც მალე ავითვისე. რაც შეეხება ხელფასს, საშუალო ოდენობის იყო.

ბერძნები, რომლებთანაც ურთიერთობა მაქვს, არაჩვეულებრივი ხალხია. სიმართლე გითხრათ, ზოგიერთმა არც კი იცოდა საქართველოს არსებობის შესახებ, თუმცა დროთა განმავლობაში უფრო ერკვევიან და კარგად არიან ქართველების მიმართ განწყობილნი.

_ ბევრი ამბობს, ქალებმა საკუთარ თავზე არ უნდა აიღონ ამხელა ტვირთი და ოჯახი მამაკაცმა უნდა არჩინოსო. აგრეთვე, ამბობენ, კაცებს ცოლები გაშვებული ჰყავთ ვიღაცების მოსავლელად, თვითონ კი მათ ხარჯზე უდარდელად ცხოვრობენო.

_ დიახ, ბევრისგან მსმენია, ცოლის გამოგზავნილი ფულით კაცები დროს ატარებენო. ამის გამო ბევრი ოჯახი დაინგრა. რამდენი შარვლიანიცაა, ყველა კაცი ხომ არ არის? საბერძნეთიდან საქართველოში დაბრუნებული ქალები ისევ აქ ჩამოდიან _ ფულის გამგზავნს შინ არავინ აჩერებს. ერთი ქალბატონი ვიცი, სახლის საყიდელი ფული გაუგზავნა ქმარს, მან კი, მომპარესო, _ განუცხადა. რაც შეეხება საკითხს, უნდა დავიკისროთ თუ არა ქალებმა ოჯახის რჩენის პასუხისმგებლობა, ვიტყვი, რომ თექვსმეტი წელია, აქ ვარ და მამაკაცისთვის სამუშაოს პოვნა ყოველთვის რთული იყო და არის. ქალები კი ოჯახებში იოლად შოულობდნენ სამუშაოს მოხუცის მომვლელად და ძიძად. ჩემი მეუღლე ახალგაზრდა იყო, როცა დაიღუპა, და ყველა სიმძიმე ოჯახისა მე დამაწვა მხრებზე.

_ საქართველოში წინასაარჩევნო პერიოდია. საბერძნეთში მცხოვრები ქართველები ჩართული თუ ხართ საქართველოს შიდაპოლიტიკურ პროცესებში და რას ფიქრობთ დღევანდელ ხელისუფლებაზე?

_ საქართველოს არ ჰყავს ხელისუფლება, ქაოსია ქვეყანაში. ხალხი გაჭირვებაში ცხოვრობს, აღარ აქვს მნიშვნელობა, პატიოსანი ხარ თუ არა, შენს შრომას მაინც არავინ აფასებს. ადამიანებს არ აქვთ თავიანთი შრომის შესაბამისი ანაზღაურება. ხშირად სწორედ ამის გამო ტოვებენ ქვეყანას და მიდიან ემიგრაციაში.

საქართველოს ემიგრანტები ვარჩენთ, მაგრამ საყვედურიც ბევრია. გგონიათ, ხელფას ტყუილად გვიხდიან? _ არ არის ასე. ეს დიდი ტკივილის, ცრემლისა და მონატრების საფასურია, მუხლჩაუხრელი შრომის. მუშაობისას ტირილი და სიცილი გვეკრძალება… სამშობლოსგან მოშორებით ყოფნა დიდი მსხვერპლის ფასად გვიჯდება.

_ საბერძნეთში ერთნაირსქესიანთა ქორწინება დააკანონეს. როგორ შეხვდა ბერძენი მოსახლეობა ერთნაირსქესიანთა ქორწინების დაკანონებას და რას ფიქრობთ, რა საფრთხე ელის ქართველებს ამ კანონის მიღების შემთხვევაში?

_ რაც შეეხება ერთნაირსქესიანთა ქორწინებას, ძალიან შევწუხდი და გამიკვირდა, როდესაც საბერძნეთმა, ასეთმა მორწმუნე ქვეყანამ ამ თემის განხილვა რომ დაიწყო. არანაირი გამართლება არ აქვს ხელისუფლებას, რომელიც ამ უხამსობას, ერთნაირსქესიანთა ქორწინებას, მოახვევს თავს მოსახლეობას. ღმერთმა დაიფაროს საქართველო ამ ნაბიჯის გადადგმისგან. ამის გაგებას სიკვდილი მირჩევნია. ასეთი კულუტურის მქონე ქვეყანაში რაზე მსჯელობენ?! გადაშენების პირას მიჰყავთ ქართველი ერი. საქართველოში ჩამოსულმა, როგორც კი ფეხი დავდგი მშობლიურ მიწაზე, ავიღე, დავყნოსე და ვაკოცე იმის ნიშნად, რომ დალოცვილ ქვეყანაში დავბრუნდი. ახლა კი ისეთი განცდა მაქვს, რომ მოვალეობის მოხდის მიზნით უნდა ჩამოვიდე _ სანამ დედა ცოცხალი მყავს, უნდა მოვინახულო. მაინც არავის ვურჩევ ემიგრაციაში წასვლას. ვიმედოვნებ, ფეხზე დადგება საქართველო, დაიბრუნებს იმ სახელს, რომელიც წლების წინათ ჰქონდა… რა დღეში ჩააგდეს ასეთი კულტურის მქონე ქვეყანა?!

_ არ აპირებთ საქართველოში დაბრუნებას?

_ საქართველოში დაბრუნების პერსპექტივას ჯერჯერობით ვერ ვხედავ. აქ ვმუშაობ და ვიცი, რომ ხელფასს გადამიხდიან. სამშობლოში უპერსპექტივოდ ყოფნას მირჩევნია, აქ, საბერძნეთში, ვიცხოვრო. საქართველოში რას უნდა მივაღწიო 59 წლის ქალმა? საქართველო ჩემთვის მხოლოდ სამშობლოა. ეროვნებით ქართველი ვარ და ასე დავრჩები, მაგრამ საქართველოში ჩემი ადგილი არ არის. ყველაფრის მიუხედავად, ძალიან მიყვარს ქართული მიწა, რომლის დაყრასაც ვინატრებდი ბოლო ჟამს… ყოველთვის ვამბობ გულის სიღრმეში: “უცხოობაში რაა სიამე”, მაგრამ მაინც…

ესაუბრა

ქრისტინე ტოგონიძე